چرا پیغام رسان های داخلی در جذب کاربران پیروز نیستند؟ - وبلاگ من

به گزارش وبلاگ من، این روزها تعطیلی پیغام رسان بومی بیسفون خبرساز شده است و در خبرها بر این موضوع تأکید می گردد که این پیغام رسان بومی با وجود تمام حمایت ها به تعطیلی کشیده شده است و قرار است نیمه اسفندماه سرورهای خود را خاموش کند. درباره پیغام رسان های بومی و مسائل آنها باید به چندین نکته اشاره نمود.

نبود حمایت واقعی

درباره حمایت از پیغام رسان های بومی باید گفت که آنگونه حمایت ها پرداخته اجرایی و عملیاتی نشد، چرا که بخشی از موضوعات حمایتی بیشتر طرح و لایحه بود و در حد حرف باقی ماند و تنها بعضی از حمایت ها عملیاتی شد. به عنوان مثال، با اینکه شورای عالی فضای مجازی وظایف زیادی را برای سازمان ها و نهادهای مختلف تعریف نموده بودند (مانند تبلیغ در صدا و سیما، ارائه خدمات دولت الکترونیک از سوی دستگاه های اجرایی، ارائه وام، پهنای باند و...) که فقط وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات جزو معدود بخش هایی بود که مصوبات شورای عالی فضای مجازی را اجرا کرد و آن هم پرداخت وام 5 میلیارد تومانی از بخش وجوه اداره شده به همراه ارائه پهنای باند و تجهیزات امانتی بود. بعد از آن صحبت از سری دوم از حمایت ها از پیغام رسان های داخلی شد که آنها هم در حد حرف باقی ماند. موضوع اصلی این است که حمایت هایی که صورت نمی گیرد در بوق و کرنا می گردد و این تأثیر منفی بر پیغام رسان های بومی دارد و مانع از جذب کاربران می گردد.

درگیری سیاسی

متأسفانه باید گفت در کشور ما پیغام رسان های بومی مانند خیلی از موارد دیگر مانند مخابرات و... درگیر دعواهای سیاسی شده است و بحث فیلترینگ شبکه های اجتماعی خارجی هم کماکان داغ است و باید اذعان کرد که بحث های فیلترینگ و دعواهای سیاسی لطمه زیادی به پیغام رسان های بومی وارد نموده است. عده ای فکر می نمایند می توانند با فیلترینگ شبکه های خارجی کاربران را به سمت پیغام رسان های بومی سرازیر نمایند ولی این اتفاق نیفتاده و نخواهد افتاد و تنها باعث می گردد کاربران از پیغام رسان های بومی دور شوند.

خلأ قانونی

مشکل پیغام رسان های بومی نه پول است و نه تجهیزات و نه وجود شبکه های اجتماعی خارجی، بلکه نبود قانون و برابری بین شبکه های اجتماعی داخلی و خارجی است. به عنوان مثال وقتی ای اف سی فوتبال جام باشگاه های آسیا (پرسپولیس) را از ایسنتاگرام به گویندگی عادل فردوسی پور به صورت زنده پخش کرد، همزمان هم پلتفرم های داخلی به این کار اقدام کردند اما از سوی سازمان صداوسیما با آنها برخورد شد در حالی که این بهترین راه برای جذب کاربران به سمت پلتفرم های پخش زنده داخلی بود و اما با قطع این برنامه ها عملاً عرصه را به شبکه های اجتماعی خارجی دادند. فیلترینگ راه حل نیست، نباید به پلتفرم های داخلی فشار آورد باید به آنها آزادی عمل داد تا کاربران را به سمت پلتفرم های داخلی سوق دهند. در حالی که شاهد هستیم از آنجا که دست مسئولان به پلتفرم های خارجی نمی رسد روی پلتفرم های داخلی فشار می آورند و آنها را محدود می نمایند از این رو داخلی ها رشد نمی نمایند. نمونه بد عمل کردن و محدودیت ایجاد کردن را می توانیم در پیغام رسان بومی بیسفون هم ببینیم. این پیغام رسان اولین پیغام رسان در جهان بود که کانال را راه اندازی کرد ولی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و دیگر نهادها آنقدر با محدودیت ها و اعلام دریافت مجوز و... کارشکنی کردند تا شبکه اجتماعی مانند تلگرام از آن استفاده کرد و جهانی شد در حالی که اگر محدودیت ایجاد نمی کردند برگ برنده ای در دست بیسفون بود و توانسته بود چه بسا جهانی گردد. باید نابرابری را از بین برد و زمینه رقابت را برای داخلی با آزادی عمل فراهم کرد.

مداخله گری در اکوسیستم

مداخله گری یکسری نهادهای حاکمیتی و دولتی در بازار هم به پلتفرم هایی مانند پیغام رسان ها لطمه زده است. یکدفعه و یکشبه یک نهاد حاکمیتی با سرمایه زیاد در اکوسیستمی ورود می نماید و همین اقدام های نسنجیده باعث می گردد تا اعضای اکوسیستم آسیب ببینند. وقتی انحصار ایجاد می گردد باعث می گردد پویایی در اکوسیستم از بین برود و این را بارها در پیغام رسان های بومی و iptv ها شاهد بوده ایم. جهان می داند بخش خصوصی نمی تواند با یک رقیب حاکمیتی دارای ثروت نامحدود رقابت کند از این رو بهتر است به جای فیلترینگ قوانین شفافی تعریف و اجرا نمایند تا بخش خصوصی بتواند در اکوسیستم به فعالیت خود ادامه دهد و دست انحصار کوتاه گردد.

سیاست اشتباه

بارها درباره آسیب زایی فیلترینگ صحبت و تکرار شده که فیلترینگ چیز خوبی نیست. هیچ وقت انحصار باعث رشد نمی گردد و باید رقابت باشد. پیغام رسان های بومی مانند گپ که یک پیغام رسان خصوصی با رویکرد بین المللی است، هیچ وقت نگاهش به فیلترینگ نبوده و مخالف این بحث است. اعتقاد داریم مردم باید حق انتخاب داشته باشند و از هر پیغام رسان بومی و خارجی بخواهند استفاده نمایند اما چیزی که در کشور وجود دارد و آسیب زاست، نبود قوانین برای خود مسئولان و دولتی ها و حاکمیتی هاست. در تمام جهان یک ارگان دولتی و نهاد و سازمان حاکمیتی که در حال رد و بدل کردن اسناد، نامه ها و پیغام ها و... است به دلیل مباحث امنیتی اجازه استفاده از پیغام رسان های خارجی را ندارد و قانونی برای برخورد هم نیست اما این اسناد روی پلتفرم های خارجی رد و بدل می گردد. تمام کشورهای جهان روی این مسأله حساس هستند و مانع این می شوند این اتفاق شکل بگیرد اگر در کشور ما این گونه قوانین در لایه امنیت کلان داده های ملی داشت، پیغام رسان های ایرانی بدون احتیاج به فیلترینگ شبکه های خارجی می توانستند کاربران و مشتری خوبی حداقل در بخش دولتی و حاکمیتی داشته باشند و وظایف واقعی خود را اجرا نمایند.

باید گفت در بیشتر کشورهای منطقه ما مانند ترکیه، امارات، هند، پاکستان و... پیغام رسان های قوی و خوبی شکل گرفته که دقیقاً محور اصلی پیغام رسان های آنها ابتدا خدمات تجاری محلی یا دولت الکترونیک یا ارتباطات امن ملی و... بوده و بعد آهسته آهسته فراگیر شده به طوری که هم اکنون بیشتر مردم آن کشورها از پیغام رسان های بومی خود استفاده می نمایند. پیغام رسان بیب مسنجر ترکیه در کمتر از دوسال 100 میلیون کاربر داخلی و خارجی از کشورهای همسایه دارند. این نشان می دهد کشورها بدون فیلترینگ دیگر پیغام رسان ها برای راه اندازی یک پیغام رسان بومی عزم خود را جزم نموده اند و پیروز هم شده اند این در حالی است که نه تنها در کشور ما به اشتباه بر طبل فیلترینگ می کوبند بلکه نهادهای حاکمیتی و دولتی در همه گیر شدن پیغام رسان های بومی در دستگاه های اجرایی نه تنها هیچ کمکی نمی نمایند بلکه وقتی پیغام رسان های بومی برای ارائه خدمات رایگان مانند کارت سوخت و... اعلام آمادگی می نمایند حاضر به همکاری نیستند بعد هم انتظار دارند مردم از پیغام رسان های بومی و داخلی استفاده نمایند.

پیغام رسان بومی خدمات پایه اقتصاد دیجیتال

پیغام رسان ملی و بومی یک احتیاج صددرصدی برای آینده یک کشور است همان طور که دیگر پلتفرم ها مانند تلفن همراه، تلفن ثابت، اینترنت و... جزو جدانشدنی عصر ارتباطات شده اند پیغام رسان های بومی و ملی نیز همین قابلیت را دارند و اگر هر کشوری سریعتر در این زمینه به استقلال برسد قدرتمندتر شده و می تواند سهمی از بازار دیگر کشورها را داشته باشد. کشورهایی مانند قبرس در کوشش هستند تا با راه اندازی پیغام رسان های ملی و بومی سهمی از بازار سایبری کشورهای اطراف خود را به دست آورند.

نکته پایانی

امیدوارم این جبهه گیری هایی که بین جناح های سیاسی برای پیغام رسان های بومی به وجود آمده است با کار کارشناسی از بین برود و فضای آزاد رقابت شکل بگیرد و به پیغام رسان های بومی به عنوان اپراتورهای ارتباطی آینده و سرمایه ملی نگاه نمایند. پیغام رسان های بومی سکوهایی برای گسترش اقتصاد دیجیتال هستند و اگر یک کشوری این زیرساخت های پایه را نداشته باشد در گسترش اقتصاد خود به مشکل برمی خورد. اکنون دیگر پیغام رسان جنبه بین المللی دارد و باید از آن استفاده کرد؛ ایجاد پیغام رسان های بومی در زیرساخت های ملی جزو ضرورت های هر کشوری است همه کشورهای جهان بشدت روی این موضوع تمرکز نموده اند به طوری که هر روز شاهد اضافه شدن صدها پیغام رسان در گوگل پلی هستیم و این حجم از ورود شبکه های اجتماعی نشان دهنده اهمیت آنها در اقتصاد جهان است. بنابراین بیاییم نه با فیلترینگ بلکه با تدوین و اجرای قوانین شفاف، جلوگیری از انحصار، الزام استفاده از پیغام رسان های بومی در دستگاه های اجرایی کشور، ایجاد فضای آزاد و رقابت برابر و... زمینه را برای رشد و توسعه پیغام رسان های بومی و جذب کاربران داخلی فراهم کنیم.