عجیب ترین فوبیاها؛ از جوجه هراسی تا ترس از آینه - وبلاگ من

به گزارش وبلاگ من، فوبیا انواع مختلفی دارد و تقریباً هر نوعی از آن می تواند بر زندگی افرادی که دچار آن هستند اثر بگذارد. در این مطلب با تعریف فوبیا و بعضی از نادرترین موارد آن آشنا می شوید.

وبلاگ من | طبق گزارش موسسه ملی سلامت روان (NIMH)، فوبیا های خاص تقریباً 12.5 درصد جمعیت بزرگسالان ایالات متحده را در مقطعی از زندگی شان تحت تاثیر قرار داده و بنابراین می گردد گفت که فوبیاها جزو شایع ترین بیماری های روانی هستند.

به گزارش وبلاگ من ، فوبیای خاص ترس شدیدی است که در قیاس با تهدید واقعی که شئ یا موقعیت در خود دارد، اغراق شده است. مردم هنگام روبروه با منبع ترس شان، ترس شدید و واکنش های اجتنابی را تجربه می نمایند. نشانه های داشتن فوبیای خاص عبارتند از:

- تجربه ترس یا اضطراب شدید درباره شئ یا موقعیت

- داشتن واکنش ترس آنی

- مقدار زیاد ترس و اغراق آمیز بودن آن در قیاس با خطر واقعی

- تداوم یافتن نشانه ها به مدت شش ماه یا بیشتر

- پریشانی و اختلال در عملکرد ناشی از ترس

فوبیا های خاص معمولاً در یکی از چهار دسته ای که در ادامه معرفی می کنیم، قرار می گیرند. این دسته ها مرتبط با 1. حیوانات 2. محیط طبیعی 3. مسائل یا درمان های پزشکی و 4. موقعیت های خاص هستند. به عقیده محققان، فوبیا هایی از قبیل ترس از ارتفاع و عنکبوت جزو رایج ترین فوبیا ها و ترس از طوفان و استفراغ جزو نادرترین فوبیا ها هستند.

در خصوص رواج عمومی فوبیا ها آمار داریم، اما درباره وقوع هر نوع فوبیای فردی داده های کافی وجود ندارد. علت این فقدان این است که هر شئ یا موقعیتی عملاً می تواند به منبع ترس تبدیل گردد. شایع ترین فوبیا ها بیشترین مطالعات را به خود اختصاص داده اند. در موارد بسیاری، فوبیا های نادر به وسیله شکل گیری واژگان تک منظوره نام گذاری می شوند. زمانی که چنین فوبیا هایی شناسایی شوند، با نام یونانی شئ ترس آور و افزودن پسوند فوبیا نامگذاری می شوند.

از آنجا که فوبیا هایی که در ادامه می خوانید نادر هستند، در خصوص نشانه ها، منشا و درمان آن ها تحقیقات اندکی صورت گرفته است. در موارد بسیاری، تنها داده موجود مطالعات موردی است.

جوجه هراسی

آلکتوروفوبیا (Alektorophobia) ترس از مرغ یا جوجه است. فوبیا های خاص معمولاً روی ترس از نوع خاصی از حیوانات متمرکز هستند. ترس های شایع از حیوانات معمولاً شامل موجوداتی از قبیل مارها، سگ ها یا حشرات می گردد. در چنین مواردی، علت فوبیا شاید ریشه در یک تجربه منفی در گذشته داشته باشد، مثلاً گازگرفتگی به وسیله سگ یا تاثیرات تکاملی از قبیل ترس از مار ها یا عنکبوت ها به علت سمی بودن آنها.

مردم حتی ممکن است از حیوانی که به نظر نمی رسد خطر جدی محسوب گردد، می ترسند. در یک گزارش موردی، محققان نمونه ای را گزارش کردند که در آن یک دختر 18 ساله ترس شدیدی از مرغ و جوجه داشت. این فوبیا اگرچه غیرعادی است، شاید با فوبیای شایع تری به نام پرنده هراسی ارتباط داشته باشد.

این مورد نیز مانند فوبیا های شایع تر دیگر، در اثر تجربیات ترسناک کودکی در ارتباط با جوجه شکل می گیرد و ترس ماندگاری ایجاد می نماید که منجر به اضطرابِ پیش نگرانه و اجتناب کامل از هر موقعیتی می گردد که در آن فرد ممکن است با جوجه روبرو گردد. این فوبیا با وجود نادر بودن به شکل موفقیت آمیزی با یاری روبروه، نوعی درمان رفتاری-شناختی که دربرگیرنده روبروه تدریجی با منبع ترس است درمان می گردد.

پیری هراسی

پیری هراسی یا گراسکوفوبیا به ترس از پیر شدن اشاره دارد. این ترس می تواند به پریشانی احساسی و رفتار های خطرناک بالقوه از قبیل محدودیت غذایی و کوشش های دیگر برای جلوگیری از پیر شدن بدن منجر گردد. در یک مورد از سوی محققان گزارش شد یک پسر 14 ساله با این فوبیا به محدود کردن مصرف غذا روی آورده تا جلوی ورود مواد مغذی مورد احتیاج برای رشد بدنش را بگیرد، با حالت قوزنموده راه می رود تا قد واقعی اش را پنهان کند و با صدای آهسته و ظریف صحبت می نماید تا جوان تر به نظر برسد.

در این مورد، نشانه های دیگر بیماری شامل تجربه اضطراب شدید، افسردگی و پریشانی با بروز نشانه های پیری می گردد. این نشانه ها توام با ترس شدید از مسئولیت های بزرگسالی از جمله مستقل شدن، تعهدات اقتصادی و یافتن شریک زندگی است.

اَمبولوفوبیا

اَمبولوفوبیا (Ambulophobia) ترس از راه رفتن است. این ترس می تواند منجر به اختلال در زندگی فرد و توانایی عملکرد او گردد. ترس از راه رفتن در بزرگسالان مسن تر نسبت به بچه ها و بزرگسالان جوان شایع تر است. این ترس ناشی از عوامل خطری از قبیل مسائل تعادل، سرگیجه، مسائل مفصل، پوکی استخوان، اختلال دید و اثرات جانبی دارو هایی است که می تواند خطر سقوط و جراحات جدی را افزایش دهد.

ترس از راه رفتن ناشی از میل کاستنِ خطر افتادن است و سبب می گردد فردِ مبتلا به سختی خانه یا رختخوابش را ترک کند. در مطالعه ای که روی 379 نفرد در مراکز مراقبت طولانی مدت انجام شد، محققان دریافتند 30.1 درصد افراد نشانه های امبولوفوبیا دارند. در میان این افراد، زنان و افراد بالای 70 سال بیش از دیگران متاثر از این فوبیا بودند.

بیماری هایی که احتمال زمین خوردن را افزایش می دهند عامل خطر بالقوه این فوبیای نادر به حساب می آیند. بیماری هایی از قبیل افسردگی، افت فشار خون شرایطی، پارکینسون و سابقه زمین خوردن همگی عوامل خطر ابتلا به آمبولوفوبیا هستند.

استفراغ هراسی

استفراغ هراسی (Emetophobia) ترس از استفراغ کردن است. در حالی که تحقیقات حاکی از آن است که ترس خفیف از استفراغ شایع تر است، استفراغ هراسی کاملاً نادر در نظر گرفته می گردد و حدود 0.1 درصد جمعیت متاثر از آن هستند. نشانه های این بیماری می تواند شامل اضطرابی گردد که در اثر آن حالت تهوع و ناراحتی معده ایجاد می گردد. این نشانه های فیزیکیِ پریشان نماینده، اضطرابِ استفراغ کردن را بدتر می نماید و منجر به یک چرخه ادامه دار می گردد. اشکال خفیف تر ترس از استفراغ همچنان مسائل بالقوه ایجاد می نماید. بعضی افراد ممکن است دچار فوبیا های اضافه ای از قبیل سیبوفوبیا یا ترس از غذا شوند.

آراکی بیوتی فوبیا

آراکی بیوتی فوبیا ترس چسبیدن کره بادام زمینی به سقف دهان است. این فوبیای نادر دلایل متعددی دارد از جمله ترس رایج تر خفه شدن یا تجربیات آسیب زایی از قبیل آلرژی به بادام زمینی. آنافلاکسیس نوعی واکنش آلرژیک شدید است که شامل جوش، کهیر، بالا رفتن ضربان قلب، پایین آمدن فشار خون، استفراغ و تورم صورت می گردد. فرد ممکن است در اثر تورم شدید، دچار مسائل تنفسی خطرناک گردد.

کسانی که در اثر واکنش آلرژیک، آنافیلاکسیس را تجربه نموده اند، ممکن است به صورت طولانی مدت احساس استرس و اضطراب پس از حادثه را تجربه نمایند.

آینه هراسی

آینه هراسی (اِسپِکتروفوبیا) ترس از آینه است. این ترس نادر سبب می گردد که فرد در واکنش به آینه ها یا چیزی که در آینه منعکس می گردد ترس را تجربه کند. این افراد ممکن است از تماشا خودشان یا افراد و اشیاء دیگری که بازتاب آن ها را در آینه می بینند دچار ترس شوند. تحقیقات حاکی از آنست که افراد مبتلا به افسردگی یا اسکیزوفرنی ممکن است حین تماشای انعکاس خودشان در آینه نسبت به دیگران بیشتر متوجه اعوجاج شوند.

افراد در نتیجه این ترس از هر گونه موقعیتی که در آن ممکن است با آینه روبرو شوند، اجتناب نمایند. این شرایط زندگی فرد را دچار اختلال قابل توجهی می نماید و حضور او را در موقعیت های اجتماعی مختلف یا حتی برای ترک خانه سخت می نماید.

دِسیدوفوبیا

دِسیدوفوبیا (Decidophobia) ترس از تصمیم گیری است. در حالی که بسیاری از افراد در تصمیم گیری دچار اضطراب می شوند، بعضی دیگر ترس شان از تصمیم گیری به قدری بالا است که منجر به شکل گیری یک فوبیای خاص می گردد. دِسیدوفوبیا ترس شدید و فلج نماینده از هرگونه تصمیم گیری است، از تصمیمات کوچک روزانه گرفته تا تصمیمات بزرگ تر زندگی. نشانه های این فوبیا شامل به تعویق انداختن تصمیمات از ترس گرفتن تصمیمات غلط، احساس وحشت هنگام تصمیم گیری و اتکاء به دیگران برای تصمیم گیری می گردد.

انحرافات شناختی معمولاً در رشد و ماندگاری فوبیا های خاص نقش دارند. این انحرافات ممکن است منجر به غلو کردن درباره عواقب انتخاب های فردی گردد. این شرایط سبب می گردد فرد در خصوص عواقب تصمیمات ساده روزمره اغراق آمیز فکر کند.

Hippopotomonstrosesquipedaliophobia

این فوبیا که نام دیگرش sesquipedaliophobia است به ترس از واژگان طولانی اشاره دارد. این واژه که به طرز ترسناکی طولانی است، نام فوبیای نادری است که دربرگیرنده ترس از واژگان طولانی است. ماهیت دقیق این ترس از فردی به فرد دیگر فرق دارد. شاید بعضی افراد از واژگانی بترسند که درست نوشتن آن ها سخت است و بعضی دیگر از واژگانی بترسند که بلند خواندن آن ها سخت است. در هر صورت، روبروه با واژگان طولانی می تواند سبب اضطراب و وحشت بعضی افراد گردد. در بعضی موارد، افرادی که فوبیا های خاص دارند ممکن است در روبروه با منبع ترس شان دچار شوک ناشی از ترس شوند.

چیکلِفوبیا

چیکلِفوبیا ترس از آدامس جویدن است. نشانه های اضطراب و وحشت ممکن است با فکر کردن به آدامس جویدن در بعضی افراد بروز کند، اما این نشانه ها حتی می تواند با تماشا کسی که در حال جویدن آدامس است یا آدامسِ جویده شده بروز کند. علت اصلی این ترس هنوز به طور کامل درک نشده است، اما مانند فوبیا های دیگر، ممکن است ناشی از یک تجربه منفی در گذشته باشد.

فوبوفوبیا

فوبوفوبیا (Phobophobia) ترس از فوبیا ها است. یکی از نادرترین فوبیا ها ترس شدید از فوبیا ها است. کسانی که دچار اختلالات اضطراب دیگر یا انواع دیگری از فوبیا های خاص هستند ممکن است با خطر بالاتر رشد این نوع فوبیا نیز روبرو شوند. نشانه های این نوع نادر فوبیا شبیه انواع دیگر فوبیا های خاص است و شامل احساسات فیزیکی از قبیل لرز، تعریق و بالا رفتن ضربات قلب می گردد. بعلاوه می تواند شامل اجتناب از هر گونه موقعیتی گردد که محرک ترس یا اضطراب است.

به رغم اینکه موارد برشمرده جزو نادرترین فوبیا ها هستند، یادآوری این نکته ضرورت دارد که فوبیا های خاص فارغ از مقدار شایع یا نادر بودنشان قابل درمان هستند. بر اساس تحقیقات، روان درمانی به ویژه درمان شناختی-رفتاری (CBT) و روبروه-درمانی نتایج مثبتی برای درمان انواع مختلف فوبیا های خاص دارد. درمان های مبتنی بر فناوری از جمله روبروه درمانی مجازی هم می توانند مفید و موثر باشند.

منبع: verywellmind

مترجم: زهرا ذوالقدر