اهداف پنجگانه ستاد فرهنگی برای توکیو، طرح از ارشاد تایید از المپیک
به گزارش وبلاگ من، خبرنگاران - گروه ورزش: اقدامی که سیدرضا صالحی امیری رئیس کمیته ملی المپیک برای تشکیل ستاد فرهنگی المپیک 2020 با مدیریت فردی از مجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انجام داده، خیلی از نگاه ها را نسبت به نمایش فرهنگی کاروان ایران در توکیو حساس تر و تیزبین تر نموده است؛ به خصوص با توجه به تجربه فعالیت های فرهنگی ورزش که در هیچ رویدادی و حتی جام جهانی فوتبال نتیجه در خور شانی نداشته است.
البته که اقدامات مدیریت کمیته ملی المپیک طی یک سال و نیم گذشته نشان می دهد وی به اندازه ورزش قهرمانی، به فعالیت های فرهنگی جانبی بها می دهد و قطعاً به همین دلیل است که چنین تصمیم نوبرانه ای را برای نمایش فرهنگی در المپیک سال آینده گرفته است.
اما اینکه تصمیم برای تشکیل چنین ستادی و انتخاب مدیریت آن بر چه اساس اجرا شده است؟، توضیح وظایف و اهداف ستاد تشکیل شده چیست؟، دستورالعمل فعالیت های پیش بینی شده چه بوده و چه ضمانت اجرایی برای آنها وجود دارد؟، برآورد مالی برای این فعالیت ها چقدر است و تامین منابع مورد احتیاج با کدام نهاد خواهد بود؟ و همچنین اینکه تشکیل این ستادِ نوپا چه تفاوت بارزی در برنامه های فرهنگی المپیک توکیو نسبت به رویدادهای گذشته ایجاد می نماید؟ از جمله ابهامات و پرسش های مطرح تصمیم اتخاذ شده است.
امین عارف نیا رئیس ستاد فرهنگی المپیک توکیو در گفتگوی تفصیلی با وبلاگ من ضمن پاسخ به این پرسش ها به مواردی اشاره نمود و از جمله اینکه:
* کارنامه فرهنگی ایران در ادوار گذشته المپیک و جام دنیای فوتبال را مرور نموده ایم، این برنامه ها محدود به مراسمی خاص بوده است
* هنوز به جمع بندی مالی نرسیده ایم اما تامین بخش قابل توجهی از آن با کمیته ملی المپیک است
* حضور متفاوت فرهنگی - هنری ایران را در المپیک توکیو شاهد خواهیم بود
* ستاد فرهنگی المپیک با 5 هدف عمده فعالیت های خود را شروع نموده است
* در بحث فعالیت های فرهنگی نقطه مقابل فدراسیون فوتبال هستیم
* شاید در فعالیت های خود از یک چهره سرشناس مساعدت بگیریم
* برنامه فرهنگی دیگر کشورها برای المپیک رصد شده است
* ساماندهی و اعزام هوادارن به توکیو جزو وظایف ما است
* جای ارکستر ملی در المپیک نیست
* ناآشنا به فضای المپیک نیستم
* وبلاگ من - گروه ورزش: شما به واسطه شناخت از فضای ورزش و المپیک عهده دار این مسئولیت شدید یا اجباری برای پذیرش آن داشتید؟
- امین عارف نیا، رئیس ستاد فرهنگی المپیک توکیو: جنس رویدادهای بین المللی که افکار عمومی ملت ها با آن روبرو هستند به گونه ای است که ورود و حضور در آنها احتیاجمند جذب و به کارگیری ایده ها، ابتکارات و خلاقیت ها در حوزه های مختلف است. ورزش هم از این موضوع به دور نیست. طبیعتاً فعالیت های فرهنگی، هنری و تبلیغاتی از یک جنس تعیینی هستند در تاریخ ایران ورزش یک فعل فرهنگی قلمداد می شده و یک وجه آن تعلیم و تربیت و اعتلای اخلاقی است و شاهد مثال آن ورزش باستانی است و در فتوت نامه ها درباره آداب جوانمردی بسیار صحبت شده و دنیا از ایران به واسطه وجه تاریخی آن انتظار حضوری فرهنگی در عرصه هایی از این دست دارد
برای معرفی فرهنگ، تاریخ و تمدن، آداب و رسوم و آئین کشورها و در نهایت ارائه تصویر سازنده از ملت ها می توان از این عرصه بهره ها برد.
* پاسخ سوال خود را دریافت نکردم که آیا شما از فضای المپیک شناختی داشتید که این مسئولیت را عهده دار شدید؟
- من با فضای المپیک ناآشنا نبودم. طی یک سال گذشته مشاور رئیس کمیته ملی المپیک بودم و از این صندلی در جریان برنامه ها، فعالیت ها و رویدادهای این نهاد قرار داشتم. طبیعتاً همین حضور در ارائه مشورت برای اینکه حضور فرهنگی و هنری ایران در المپیک 2020 منسجم تر باشد، بی تأثیر نبود.
* شما پیش از این به عنوان مدیرکل حوزه وزارتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی همکاری نزدیکی با رضا صالحی امیری داشتید. به نظر می رسد این پیشینه همکاری در سپردن مسئولیت فرهنگی المپیک به شما بی تاثیر نبوده است؟
- طبیعتاً من به دعوت وی در این صندلی قرار دارم.
* تصویرسازی کلی شما از المپیک و تأثیر برنامه های فرهنگی که می توانید برای این رویداد داشته باشید، چیست؟
- المپیک یکی از مهمترین فرصت هایی است که کشورها می توانند از ظرفیت های آن برای معرفی خود استفاده نمایند، ما هم از این منظر به المپیک 2020 توکیو نگاه می کنیم. تصورمان این است که می توان با ترتیب دادن مجموعه ای از رویدادهای فرهنگی و هنری اولاً به ایجاد شور و نشاط ملی در کشور برای حمایت از کاروان ایران یاری کرد ثانیاً همزمان با حضور کاروان ایران در توکیو و با استفاده از دیپلماسی عمومی و فعالیت هنری- تبلیغاتی می توان آداب، هویت و تاریخ و فرهنگ ایران را به گردشگران و شهروندان میزبان معرفی کرد.
* در هر صورت این اولین تجربه رسمی شما در حوزه ورزش و برنامه های فرهنگی آن است. آیا برای شروع کار مروری بر کارنامه فرهنگی ورزش در رویدادهای گذشته داشته اید؟
- قاعدتاً برای ایفای نقش در این حوزه بی احتیاج از مطالعه رخدادهای گذشته و تجارب آنها نیستیم. صرفاً هم به مطالعه المپیک بسنده نکردیم، حتی جام دنیای اخیر فوتبال و رویدادهای فرهنگی پیرامون آن را مرور کردیم. در این زمینه و پیش از تشکیل رسمی ستاد در قالب یک اتاق فکر، هم فکر و هم اندیشی لازم را با صاحب نظران حوزه ورزش و همچنین مدیران و افراد ایده پرداز، خلاق و خوش فکر حوزه های فرهنگی و تبلیغاتی داشتیم.
* در این زمینه دقیقاً چه موضوعاتی رصد و مورد بحث نهاده شد؟
- در این اتاق فکر در خصوص تجارب گذشته ورزش ایران در حوزه فرهنگی و همچنین کیفیت حضور سایر کشورها و برنامه های فرهنگی و هنری آنها بررسی هایی داشتیم. به هر حال برای المپیک پیش رو خود را بی احتیاج از اینگونه مطالعات و همچنین اطلاع از برنامه هایی که دیگر کشورها در حال ترتیب دادن آن هستند، نمی بینیم،.این موضوع به صورت مستمر رصد و دنبال می گردد.
* البته برای جام دنیای روسیه برنامه های فرهنگی خوبی پیش بینی شد اما هیچیک اجرایی نشد. در هیچ مقطعی هم برای المپیک شاهد برنامه فرهنگی قابل توجهی نبودیم. عمده برنامه ها محدود به برگزاری مراسم مذهبی و نهایتاً تهیه و توزیع کتابچه و پرچم بود. برای روبرو نشدن با مسائل فوتبال و از طرفی تکراری نبودن فعالیت های خود چه راهکاری مد نظر دارید؟
- صحبت شما را قبول دارم؛ حضور فرهنگی ایران در ادوار گذشته المپیک محدود به برگزاری یک سری مراسم خاص و ارائه یک سری خدمات به طرفداران می شد اما ستاد فرهنگی المپیک توکیو فعالیت های خود را به چند دسته تقسیم نموده است که هر یک تأثیرگذاری خود را خواهد داشت.
* این دسته بندی فعالیت های فرهنگی شامل چه مواردی است؟
- پیش از المپیک باید ویژه برنامه هایی را در داخل کشور داشته باشیم تا به ایجاد انگیزه و شور ملی در جامعه یاری نموده و همبستگی ملی در حمایت از کاروان اعزامی را موجب گردد. در این زمینه احتیاج است که در شهرهای مختلف برنامه هایی داشته باشیم. از ظرفیت هایی که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در استان ها دارد در کنار ظرفیت های شهرداری ها، حداکثر استفاده را خواهیم برد. دیگر اینکه باید مجموعه ای از رویدادها و فعالیت ها را برای اجرا در کشور میزبان تعریف کنیم.
* این بخش از فعالیت ها (اجرا در کشور میزبان) بر اساس چه فاکتورهایی برنامه نویسی می شوند؟
- تعییناً به عنوان یک پروژه ویژه روی این بخش کار می کنیم به گونه ای که مؤثر باشد و باعث ایجاد انسجام میان طرفداران گردد. در عین حال فرصتی برای ارائه تصویر از ایران مهیا گردد. در خصوص گروه هایی که باید احیاناً زمینه را برای اعزام آنها فراهم کرد، محصولاتی که باید تعریف و فراوری کرد و همچنین فعالیت های جنبی که باید داشته باشیم، مرحله به مرحله بررسی و تدوین لازم انجام می گردد تا به نقشه راه برسیم و آن را در بازه زمانی خود در کشور میزبان اجرا کنیم.
* رئیس کمیته ملی المپیک اینگونه عنوان نموده که ستاد فرهنگی المپیک توکیو در 20 محور فعالیت دارد.
- در کل اهدافی معین شده و بر اساس آن کار می کنیم.
* می توانید اهداف تعریف شده را نام ببرید؟
- 1- تصویر سازنده از روحیه جوانمردی، صلح طلبی و نوع دوستی ایرانیان، 2- معرفی پیشینه ورزش و مصادیق ورزش های باستانی ایران، 3- معرفی فرهنگ، هنر و میراث تمدنی ایران، 4- حمایت از کاروان المپیک به وسیله حضور و فعالیت طرفداران و 5- یاری به ایجاد شور ملی در حمایت از کاروان المپیک؛ اینها اهداف کلان است. ذیل این اهداف، سرفصل های فعالیت ها تعیین شده اند که در حوزه های مختلف دنبال می شوند. امیدواریم بتوانیم نتیجه بگیریم.
* یعنی اهداف 5 گانه تعریف شده خروجی فعالیت ستاد فرهنگی المپیک برای ورزش خواهد بود؟
- دقیقاً همین طور است؛ البته ورزشکاران، طرفداران و گردشگران حاضر بخشی از جامعه مخاطب ما خواهند بود. فعالیت های ما در راستای حمایت از کاروان است و ارائه تصویر سازنده از ایران در المپیک.
* برای رسیدن به اهداف ترسیم شده، چقدر از حجم کار برای پیش از المپیک است و چه میزان از آن در جریان المپیک انجام می گردد؟
- رویکرد و هدف اصلی ما از این فعالیت ها یاری به ایجاد همبستگی و انسجام ملی است. این دو فاکتور باعث ایجاد شور و نشاط ملی می شوند. همین شور و نشاط است که می تواند در حمایت از کاروان ایران مؤثر باشد. این هدف اصلی مجموعه فعالیت های ما است که باعث می گردد بخش قابل توجهی از اقدامات ما معطوف به فعالیت های داخلی گردد اما فعالیت های تعریف شده در حینِ برگزاری المپیک هم اهمیت خود را دارد. چراکه ارائه دهنده تصویری سازنده از فرهنگ، تاریخ و تمدن ایران در کشور میزبان خواهد بود.
* بخشی از برنامه های شما برای اجرا در کشور ژاپن پیش بینی شده در حالیکه میان ایران و ژاپن به لحاظ فرهنگی فاصله زیادی وجود دارد. برای پُر کردن این فاصله چه برنامه ای دارید؟
- البته صاحبنظران حوزه میراث فرهنگی و تاریخ تمدن نظری خلاف این را دارند. آنها معتقدند روابط فرهنگی ایران و ژاپن بیش از هزار سال قدمت و سابقه دارد. در طول همه این سال ها، مراودات و روابط فرهنگی بسیار گسترده ای بین دو کشور وجود داشته است. سال جاری هم نودمین سال روابط سیاسی ایران و ژاپن است و همین فرصت خوبی است برای توسعه روابط فرهنگی و هنری؛ وزارت ارشاد در این حوزه هم از قبل برنامه ریزی هایی داشته که حالا با جدیت بیشتر دنبال می گردد.
* در مجموع بر اساس اهداف معین شده، موضوع کار ستاد فرهنگی المپیک بر چه مبنایی است؟
- به فعالیت های فرهنگی که در جام دنیای فوتبال رخ داد، احترام می گذارم اما معتقدم برای المپیک و در میادین ورزشی باید از کارهای رسمی و کلاسیک اجتناب کرد. عرصه ورزش از جنس شور و هیجان و فعالیت های کاملاً مردمی است، طبیعتاً حضور فرهنگی ما باید به گونه ای باشد که همسو با این هیجان گردد. در این رابطه بهره گیری از هنرِ گروه های بومی، محلی و سنتی ایده آل است. این گروه ها بسیار جذاب هستند، آنها در هر رخداد بین المللی که حضور داشته اند باعث جذب و جلب حاضران شده اند.
* حضور ارکستر ملی در روسیه، یکی از عمده کارهای فرهنگی اجرا شده بود. با این اوصاف شما برنامه ای در این زمینه ندارید.
- ارکستر ملی نهایت در فضایی بسته مانند تالار، یک برنامه رسمی اجرا می نماید اما من فکر می کنم به جای تدارک دیدن چنین برنامه ای، شاید بهتر باشد در المپیک گروه های بومی - محلی را اعزام کنیم تا با اجرای هنری خود در قالب فعالیت های خیابانی و در فضای عمومی، هیجان و نشاط ایجاد نمایند. بسیاری از مراسم آئینی که با حرکات موزون همراه هستند جنبه ورزشی هم دارند.
* در واقع از این حیث ستاد فرهنگی المپیک کاملاً نقطه مقابل فدراسیون فوتبال و کمیته فرهنگی این فدراسیون است؟
- بله، احتمالاً با این چارچوب برنامه های خود را دنبال می کنیم.
* البته ظاهراً همکاری با ارکستر ملی در برنامه ابتدایی بود تا آنجا که حتی 5 میلیارد تومان هم برای اعزام آن برآورد مالی شد؟
- در حد یک پیشنهاد بود اما الان در دستور کار نیست. ترجیح می دهیم در فضای عمومی و به وسیله گروه های هنری محدود، حداکثر ارتباط را با حاضران داشته باشیم.
* برای بهره گیری از گروه های بومی- محلی و اعزام آنها، برآورد مالی انجام شده است؟ در کل تا به امروز به جمع بندی مالی برای مجموع فعالیت های خود رسیده اید؟
- نه؛ هنوز وارد مسائل مالی نشده ایم. فعلاً در حال برنامه نویسی هستیم. باید آنچه می توانیم عرضه کنیم را دسته بندی کنیم، سپس متناسب با آن برآورد مالی داشته باشیم. بعد از آن هم براساس منابع تأمین شده، برنامه ها را اجرا می کنیم.
* تأمین منابع مالی لازم برای اجرای برنامه های پیش بینی شده فرهنگی با وزارت ارشاد است یا کمیته ملی المپیک؟
- بخش قابل توجهی از تأمین منابع باید به وسیله کمیته ملی المپیک انجام گردد. وزارت ارشاد هم حتماً مشارکت خواهد داشت. در عین حال کوشش می کنیم بخشی از هزینه ها را هم به وسیله جذب حامیان مالی تأمین کنیم.
* معین نام و شعار برای کاروان جزو اقدامات اولیه فرهنگی برای هر کاروان ورزشی است. این موارد هم جزو توضیح وظایف ستاد تحت مدیریت شما به حساب می آید؟
- بله؛ معین نام و شعار کاروان همراه با رنگ و نماد، 4 محوری بود که در شروع کار روی آنها متمرکز شدیم. جلسات متعددی با حضور صاحبنظران داشته ایم.
* به نتیجه ای هم رسیده اید؟
- چارچوب مفهومی کار تهیه و به کمیته ملی المپیک ارائه شده است. باید فرآیند بررسی آن در هیأت اجرایی و ستاد بازی ها دنبال گردد. بعد از انتخاب نهایی، اطلاع رسانی لازم انجام می گردد.
* طراحی لباس اعضای کاروان هم جز کارهای تعریف شده در حوزه ستادی شما است؟
- طراحی لباس در قالب همکاری مشترک میان کمیته ملی المپیک و کارگروه مد و لباس معاونت هنری وزارت ارشاد در حال اجرا است. این یک پروژه مستقل است که خودِ کمیته ملی المپیک پیگیر آن است. ما اعمال نظری روی آن نداریم.
* معمولاً کاروان های المپیکی ایران در قالب مراسم ویژه، بدرقه می شوند. برگزاری این مراسم هم برای المپیک توکیو به شما واگذار شده است؟
- بله؛ برای مراسم بدرقه هم برنامه داریم. در حال طراحی بخش های مختلف آن هستیم تا در بازه زمانی خود اجرا گردد. این بدرقه متفاوت از مراسم بدرقه ای است که فدراسیون ها جداگانه برای تیم و ورزشکاران خود انجام می دهند. مراسم بدرقه تدارک دیده شده از طرف ما به صورت ملی خواهد بود.
* در رابطه با تورهای گردشگری و همکاری با آنها برای اعزام طرفداران هم مسئولیتی به شما واگذار شده است؟
- موضوع اعزام طرفداران و ساماندهی آنها در کشور میزبان کاری است که در توضیح خدمات ستاد فرهنگی اعمال و به ما اعلام شده است. البته فعلاً تمرکزمان روی معین چارچوب برنامه ها است. در تعامل با معاونت گردشگری سازمان میراث فرهنگی به این موضوع هم رسیدگی لازم خواهد شد تا به یک چارچوب مشترک برسیم.
* ساماندهی طرفداران در جریان رویدادی مانند المپیک معمولاً با نقدها و چالش های زیادی روبرو بوده است. پیش بینی اولیه در این زمینه چیست تا مسائل گذشته مجدد تکرار نگردد؟
- اینگونه فکر می کنیم که اگر امکان داشته باشد در ایام بازی ها، هر شب در یک نقطه کانونی در توکیو بتوانیم تجمع طرفداران کاروان ایران را داشته باشیم. بدین ترتیب طرفداران مستقر در توکیو می توانند هر شب در یک موقعیت مکانی تعیین و در چارچوب معین شده کنار هم باشند. حتی شعارهایی هم باید پیش بینی کرد تا به صورت هماهنگ از آن استفاده گردد. خدمات فرهنگی مانند پرچم هم ارائه می گردد.
* این بخش احتیاجمند همکاری با برگزار نماینده بازی ها و دولت ژاپن است. چه اقدامی انجام شده است؟
- غالباً کشورهای میزبان فضایی برای فعالیت فرهنگی در اختیار کشورهای شرکت نماینده قرار می دهند که معمولاً در نزدیکی دهکده بازی ها یا یکی از محل های بومی میزبان است اما برای تسریع کار، با سفیر ایران در توکیو صحبت شده است. در خواست نموده ایم بررسی لازم انجام گردد.
* ستاد فرهنگی المپیک فعالیت های خود را شروع نموده اما هنوز خروجی نداشته است. فکر می کنید بعد از اعلام نام و شعار کاروان، از چه زمان بتوان نتیجه فعالیت های شما را به صورت محسوس شاهد بود. در واقع همان شور المپیکی که روی آن تاکید دارید، از چه زمان ایجاد می گردد؟
- زمانیکه تکلیف کاروان ایران به لحاظ کسب سهمیه تا حد زیادی تعیین شد، اجرای فعالیت ها به صورت جدی و در سطح شهر شروع می گردد. الان خیلی زود است اما وقتی به زمان برگزاری بازی ها نزدیک تر شدیم به مرور این فعالیت های تبلیغی شکل می گیرد.
* قاعدتاً باید از حالا اقدامات لازم برای اختصاص فضای لازم در سطح شهر اجرا شده باشد؟
- با سازمان زیباسازی شهرداری ایران مذاکره داشته ایم و اینکه تعییناً در تهران فضایی برای معرفی ورزشکاران صاحبِ سهمیه تعیین گردد. فعالیت تبلیغاتی و فرهنگی ستاد با همین کار شروع می گردد.
* این احتمال وجود دارد در جریان برنامه های مورد نظر از یک چهره شاخص و یک نام بزرگ استفاده گردد؟ به طور مثال یک چهره هنری یا سیاسی؟
-بعید نیست؛ البته هنوز وارد مصادیق نشده ایم اما اینکه از چهره های سرشناس مساعدت بگیریم، دور از ذهن نیست.
* انتها المپیک زمانِ اتمام فعالیت های واگذار شده به شما برای همکاری فرهنگی است یا این فعالیت ها کماکان ادامه پیدا می نماید؟
- خیر؛ ما برای استقبال از ورزشکاران به خصوص مدال آوران هم باید برنامه داشته باشیم. همچنین باید برای بعد از المپیک هم آئینی ویژه تجلیل از مدال آوران تدارک دیده می گردد. این هم جزو توضیح وظایف ما است که روی آن هم در حال برنامه ریزی هستیم.
* این اولین بار است که کمیته ملی المپیک اینگونه از همکاری دیگر نهادها برای فعالیت های فرهنگی استفاده می نماید. توضیح وظایف شما و برنامه های پیش بینی شده هم گسترده است. چه ضمانت اجرایی برای آنها دارید؟
- با سازمان ها و دستگاه های مسئول در بالاترین سطح وارد مذاکره شده ایم تا مشارکت و همراهی آنها را جلب کنیم و این ضمانت اجرایی ما است. ضمن اینکه پیش بینی این است اگر شرایط در چارچوبی که ترسیم شده، پیش برود و شرایط لازم مهیا باشد، قطعاً یک حضور متفاوت فرهنگی- هنری را شاهد خواهیم بود.
* شرایط موردنظر چیست؟
- منابع مالی و تامین آن احتیاج اصلی است. اگر منابع داشته باشیم قطعاً برای ارائه خدمات و برگزاری رویدادهای مورد نظر با مشکل آن چنانی روبرو نمی شویم چرا که ایجاد هماهنگی و تعامل در بالاترین سطح در حال پیگیری است.
* در بسیاری مواقع همین محدودیت های مالی، توجیه مسئولان تصمیم گیرنده برای عدم اجرای بسیاری از برنامه ها در حوزه های مختلف بوده است.
- خوشبختانه برای المپیک توکیو و برنامه های فرهنگی آن کمی زودتر از همواره شروع به کار شده است. زمان کافی داریم. هرچند شرایط مالی کشور خاص است اما کوشش می کنیم منابع مورد احتیاج را تأمین کنیم و متناسب با تأمین منابع، فعالیت ها را تعریف کنیم.
* سپاس از فرصتی که در اختیار گروه ورزش وبلاگ من قرار داید. صحبتی باقی نمانده است؟
- من فکر می کنم با مجموع این اقدامات فرهنگی، هنری که تعریف شده، در المپیک 2020 تصویری سازنده، فرهنگی و صلح طلب از ایران و ایرانیان ارائه گردد.
منبع: خبرگزاری مهر