نقش راهبردی صنایع فولاد هرمزگان در تحقق جهش فراوری
به گزارش وبلاگ من، صنعت فولاد در کشور ما به عنوان صنعت مادر نقشی بسیار مهم در جهت ارتقاء ضریب شاخص های فراوری، پویایی اقتصاد و توسعه محصولات پایین دستی وابسته به خود دارد که نقش راهبردی هرمزگان دراین بخش برجسته است.
به گزارش وبلاگ من آنلاین به نقل از ایرنا، دیرزمانی است که سال نو در کشور بانام گذاری که از سوی رهبر معظم انقلاب و به واسطه دوراندیشی و اشراف ایشان بر مسائل حوزه های مختلف، شروع می گردد و سال جاری نیز از سوی رهبری به نام سال جهش فراوری نام گذاری شده است.
رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیغام نوروزی سال جاری با تأکید بر این که باید باکار 10 برابری، فراوری به جایی برسد که در زندگی مردم اثر بگذارد، اضافه نمودند: مسائل مالی کشور متعدد است ازجمله اصلاحات بانکی، گمرکی و مالیاتی و بهبود فضای کسب وکار اما نقش فراوری بی همتا است و با راه افتادن فراوری و استفاده از بازار فروش 80 میلیونی در داخل و در ضمنً ارتباط با فروش و بازارهای خارجی، مسائل مالی قطعاً سرانجام می یابد و تحریم ها به نفع کشور تمام خواهد شد.
ایشان با تأکید بر احتیاج قطعی کشور به فراوری، سال 99 را سال جهش فراوری نام گذاری کردند و خطاب به متصدیان تأکید کردند: جوری عمل کنید که با جهش فراوری، تغییری محسوس در زندگی مردم به وجود آید.
فولاد و جهش فراوری
به مدد صنعتگران و فراورینمایندگان صنعت فولاد ایران بخصوص در هرمزگان بر اساس آمارها در طی دهه های اخیر همیشه در راستا رشد بوده و تأثیرگذاری ویژه ای در جهت تحقق اهداف مالی داشته است.
ایران درزمینهٔ فولادسازی اکنون رتبه دهم جهان را کسب نموده و انتظار می رود در قالب سند چشم انداز (1404) و دستیابی به ظرفیت 55 میلیون تنی به رتبه هفتم جهان ارتقا یابد که این مهم با همسوسازی زنجیره فولاد، در راستا تحقق سند چشم انداز است.
آمارهای موردبررسی گویای آن است که در سالهای 92 تا 98 افزون بر 86 میلیون تن زنجیره فولاد اجرا و بهره برداری رسیده است.
بدین ترتیب رشد ظرفیت سازی زنجیره فولاد که در دولت یازدهم کلید خورد، اکنون در دولت دوازدهم هم تداوم یافته و انتظار می رود با آهنگ مناسب پیش رود.
هرمزگان قطب سوم فولاد کشور
استان هرمزگان در جنوب ایران به واسطه داشتن صنایع عظیم ازجمله صنایع فولادی، از مهم ترین قطب های مالی کشور محسوب می گردد و هم اکنون از آن به عنوان قطب سوم فراوری فولاد کشور یاد می گردد.
نزدیکی به دریا و دسترسی به آب های بین المللی و همسایگی با سه کشور حوزه خلیج فارس، از مزیت های راهبردی این منطقه استراتژیک برای اجرای طرح های توسعه فراوری فولاد است.
هم اکنون چهار شرکت عظیم فراورینماینده فولاد شامل شرکت فولاد جنوب، مجتمع فولاد هرمزگان، مجتمع فولاد کاوه جنوب کیش و شرکت صبا فولاد خلیج فارس با ظرفیت هشت میلیون تن در منطقه ویژه مالی خلیج فارس فعالیت دارند.
گرچه در سالهای اخیر تحریم های ظالمانه استکبار بدنه اقتصاد کشور را هدف قرار داده و فراوری و توسعه با چالش های مختلفی روبرو شده اند؛ اما با حمایت دولت و اتخاذ تصمیمات مالی صحیح راستا رشد صنعت فولاد هرمزگان همگام با دیگر قطب های این صنعت، راستای سبز و روبه جلو بوده است.
صنعت فولاد هرمزگان در حال حاضر با فراوری 10 درصد فولاد، قطب سوم فولاد کشور را در اختیار دارد و به طور یقین با برنامه های در دست انجام این صندلی، صعودی رو به بالا خواهد داشت و رونق و جهش فراوری در آن محقق خواهد شد.
رونق فراوری فولاد هرمزگان در سال 98
یکی از مهم ترین گام هایی که در سال گذشته به منظور توسعه صنعت فولاد هرمزگان برداشته شد، عقد تفاهم نامه توسعه و افزایش ظرفیت فراوری فولاد با بخش خصوصی تا سقف سالانه 10 میلیون تن در منطقه ویژه مالی صنایع معدنی و فلزی خلیج فارس این استان بود.
با امضای تفاهم نامه همکاری و ایجاد کنسرسیوم توسعه بین ایمیدرو، شرکت ملی فولاد ایران با گل گهر و شرکت های فولادی مستقر در منطقه ویژه مالی صنایع معدنی و فلزی خلیج فارس زمینه لازم برای توسعه و افزایش سالانه 10 میلیون تن فولاد در این منطقه فراهم شد.
بهره مندی از اسکله اختصاصی تخلیه و بارگیری مواد فله معدنی با ظرفیت لانه 12 میلیون تن، دسترسی آسان به بندر شهید رجایی دروازه طلایی اقتصاد ایران، نزدیکی و هم جواری با صنایع همگون و مولد انرژی و امکان استفاده از حمل ونقل ریلی در کنار معافیت های گمرکی ازجمله مزایای منطقه ویژه مالی خلیج فارس است.
نگاهی به ظرفیت های طبیعی هرمزگان برای فراوری فولاد
هرمزگان ازنظر زمین شناختی در حوزه برخورداری از معادن و کانی ها به طور طبیعی استانی پرظرفیت و مستعد به شمار می رود که تا به امروز آن گونه که بایدوشاید بخش های مربوطه نتوانسته اند با شکوفایی و بهره برداری بهینه از این ظرفیت، ثروت آفرینی نمایند.
کرومیت، آهن و منگنز کانی های فلزی و سنگ گچ، سنگ آهن، سنگ نمک، سنگ های تزیینی و مصالح ساختمانی به عنوان کانی های غیرفلزی از مهم ترین مواد معدنی شناسایی شده در استان هرمزگان هستند.
هرمزگان بهره مند از گنج سنگ آهن
یکی از مهم ترین الزامات برای تحقق اهداف پیش بینی شده در صنعت فولاد، تأمین سنگ آهن مورداحتیاج است که از این حیث هرمزگان استانی بهره مند است و گنجی از سنگ آهن را در قلب خود جای داده است.
سنگ آهن نوعی سنگ معدنی حاوی رگه های آهن است که با فرایند ذوب و احیا، آهن آن جدا می گردد، سنگ آهن یکی از فراوان ترین عناصر فلزی موجود در زمین است که اکسید آن حدود 5 درصد از پوسته زمین را شامل می گردد.
کانی های معدنی رایج سنگ آهن شامل هماتیت با 70 درصد آهن و مگنتیت با 72 درصد آهن است و میانگین عیار آن در یک کانی آهن حدود 60 تا 65 درصد است.
در داغ ترین روزهای سال گذشته عظیم ترین معدن سنگ آهن هرمزگان بانام سنگ آهن رضوان در 70 کیلومتری شمال بندرعباس به بهره برداری رسید تا این خطه نیلگون خلیج فارس از این حیث خودکفا گردد.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت هرمزگان گفت: بهره برداری از این معدن برای 39 نفر به طور مستقیم اشتغال زایی داشته است.
خلیل قاسمی اضافه نمود: با عملیات پی جویی میزان ذخیره معدن سنگ آهن رضوان از 2.5 میلیون تن به 20 میلیون تن افزایش پیدانموده و موجب شده تا به عنوان عظیم ترین معدن سنگ آهن در استان هرمزگان شناخته گردد.
در سند چشم انداز 1404، ظرفیت فولاد کشور 55 میلیون تن پیش بینی شده که مهم ترین نکته آن تأمین سالیانه 164 میلیون تن سنگ آهن است اما اکنون در این بخش رقمی در حدود 50 میلیون تن ظرفیت وجود دارد.
نباید این نکته را ازنظر دور داشت که چنانچه در آینده معادن سنگ آهن جدیدی کشف نگردد، بعد از افق 1404 یعنی در 10 تا 15 سال آینده با کمبود منابع سنگ آهن روبرو می شویم و ناگزیر از واردات خواهیم شد.
شروع عملیات عظیم ترین کارخانه کنسانتره هماتیتی کشور
از دیگر اقدامات مهمی که در جهت توسعه صنعت فولاد در تابستان سال گذشته انجام شد، شروع عملیات عظیم ترین کارخانه کنسانتره هماتیتی کشور در هرمزگان بود زیرا که کنسانتره آهن نیز در کنار سنگ آهن از منابع اصلی فراوری فولاد محسوب می گردد و با بهره برداری از این کارخانه دغدغه فعالان این حوزه برای تأمین این مواد اولیه تا حدودی برطرف می گردد.
فرآوری و فراوری یک میلیون تن کنسانتره آهن با عیار 62 و 65 درصد، تأمین خوراک کارخانه های گندله سازی مادکوش هرمزگان و فراوری محصولات صادرات محور از شاخص های مهم کارخانه کنسانتره سنگ آهن هماتیتی معدن رضوان است.
استاندار هرمزگان در آیین شروع به کار این طرح عظیم گفت: 8 میلیون یورو سرمایه گذاری ارزی و هزار و 500 میلیارد ریال سرمایه ریالی برای احداث این کارخانه عظیم اختصاص یافته است.
فریدون همتی اعلام کرد: کارخانه فراوری کنسانتره سنگ آهن هماتیتی شرکت پدیده کاوش ایرانیان رضوان بندرعباس دارای ظرفیت ورودی 2 میلیون تن سنگ آهن خام و خروجی محصول یک میلیون تن با عیار آهن 62 و 65 درصد است
وی گفت: بهره برداری کامل از این کارخانه زمینه اشتغال مستقیم 430 نفر فراهم می گردد و طول دوره احداث کارخانه کنسانتره هماتیتی به همراه باطله برداری و آماده سازی معدن سنگ آهن رضوان 18 ماه طول می کشد.
بهره برداری از مرحله دوم فولاد کاوه کیش در سال جهش فراوری
صنعت فولاد در هرمزگان روی مدار توسعه است و در آینده ای نزدیک شاهد بهره برداری از طرح های مهمی در این بخش ازجمله فاز دوم شرکت فولاد کاوه جنوب کیش خواهیم بود.
شرکت فولاد کاوه جنوب کیش یکی از عظیم ترین سرمایه گذاری های بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی در حوزه صنایع مادر است که از سال 1391 در زمینی به مساحت 170 هکتار در منطقه ویژه مالی صنایع معدنی و فلزی خلیج فارس (بندرعباس) وارد فاز اجرایی شده است.
مهرماه سال 95 با حضور معاون اول رئیس جمهوری بهره برداری رسمی از مرحله نخست پروژه فولادسازی شرکت کاوه جنوب کیش با ظرفیت فراوری سالانه یک میلیون و 200 هزار تن فولاد در بندرعباس شروع شد.
این شرکت در منطقه ویژه مالی خلیج فارس باهدف فراوری 5/5 میلیون تن فولاد با رویکرد تکمیل زنجیره کامل فراوری فولاد تعریف شده که ازنظر موقعیت مکانی نیز دارای مزیت های متعددی برای رقابت در بازار است.
بنیاد مستضعفان در سال 1391 شرکت فولاد کاوه جنوب کیش را به منظور ایجاد رقابت در جمع سه فراورینماینده برتر فولاد کشور با به کارگیری فن آوری روز جهان و باانگیزه فراوری مستمر و پایدار ایجاد کرد.
تکمیل زنجیره فراوری فولاد از معدن تا مقاطع مختلف مصرف، ایجاد واحدهای جانبی، پایین دستی و بالادستی در دستور کار این شرکت فولادسازی در جنوب کشور است.
رئیس بنیاد مستضعفان در مورد زمان دقیق بهره برداری از این طرح گفت: مرحله دوم فولاد کاوه کیش در نیمه اول سال 99 به بهره برداری می رسد و حدود 10 درصد احتیاج کشور به فولاد در این کارخانه تأمین می گردد.
سید پرویز فتاح در جریان بازدید از کارخانه فولاد کاوه جنوب کیش گفت: در کارخانه فولاد کاوه اثری از تحریم، محدودیت و ناتوانی را نمی بینیم و این مجموعه نماد اقتصاد مقاومتی و کار و کوشش جوانان ایرانی است.
وی با اشاره به اشتغال زایی این طرح در استان هرمزگان اضافه نمود: با تکمیل این کارخانه برای حدود 2 هزار و پانصد نفر از اهالی بومی به صورت مستقیم و 20 هزار نفر به صورت غیرمستقیم اشتغال زایی می گردد.
صادرت فولاد کاوه و ارزآوری برای کشور
رئیس بنیاد مستضعفان در ادامه موقعیت فولاد کاوه در بحث صادرات را بی نظیر توصیف کرد و اضافه نمود: فولاد کاوه با توجه به موقعیت بی نظیر خود مازاد احتیاج کشور به فولاد را به بازارهای جهانی صادر می نماید که می تواند نقش مهمی در افزایش ارزآوری داشته باشد.
وی گفت: در حال حاضر بیش از 70 درصد فراوریات فولاد کاوه صادر می گردد که نقش بسزایی در ارزآوری دارد.
ظرفیت فاز دوم این شرکت یک میلیون و 200 هزار تن است و محصولات آن به کشورهای آسیای جنوب شرقی و همچنین کشورهای حاشیه خلیج فارس صادر می گردد.
نگاهی به شرکت فولاد هرمزگان
شرکت فولاد هرمزگان دومین کارخانه عظیم فراوری فولاد بعد از انقلاب در زمینی به مساحت 95 هکتار در 13 کیلومتری غرب شهر بندرعباس و در منطقه ویژه مالی صنایع معدنی و فلزی خلیج فارس واقع شده است.
واحد احیاء مستقیم (کارخانه آهن سازی) با ظرفیت سالانه 1650 هزار تن آهن اسفنجی در اسفندماه 1387 راه اندازی شد.
سال 1389 واحد فولادسازی نیز وارد فاز تست گرم و در 26 فروردین ماه سال 1390 اولین تختال آزمایشی شرکت فولاد هرمزگان فراوری شد.
شرکت فولاد هرمزگان دارای ظرفیت اسمی 1.5 میلیون تن تختال (اسلب) به ضخامت 200 و 250 میلی متر، عرض 900 تا 2000 میلی متر و طول 6000 تا 12000 میلی متر است.
همچنین این شرکت قادر به فراوری محصولات میانی از قبیل یک میلیون و 650 هزار تن آهن اسفنجی در سال، 90 هزار تن آهک در سال، 7500 نرمال مترمکعب اکسیژن بر ساعت، 18000 نرمال مترمکعب بر ساعت نیتروژن و 120 نرمال مترمکعب بر ساعت آرگون است.
این واحد صنعتی برای 1500 نفر به صورت مستقیم و 6 هزار نفر به صورت غیرمستقیم فرصت شغلی فراهم نموده که با اجرای طرح توسعه، این میزان به تعداد 3 هزار نفر به صورت مستقیم و 12 هزار نفر غیرمستقیم افزایش می یابد.
فولادهای فراوریی در شرکت فولاد هرمزگان بیشتر از نوع فولادهای کربنی برای کاربرد رول و ورق به صورت نورد گرم و سرد است.
تختال های فراوریی این شرکت در خط نورد گرم، بیشتر برای پروفیل سازی، لوله های آب، نفت و مخازن تحت فشار و قطعات سنگین فولادی مورداستفاده قرار می گیرد و ورق های فراوریی درنورد سرد جهت ورق بدنه خودرو، بدنه لوازم خانگی ازجمله یخچال، بخاری و ورق های قلع اندود و گالوانیزه کاربرد دارد.
سرعت بخشی به حرکت قطار فراوری فولاد هرمزگان با برطرف چالش ها
بر اساس آنچه در این گزارش عنوان شد، صنعت فولاد هرمزگان راستا رو به رشدی را در پیش دارد اما به طور یقین این راستا، راستای هموار و بدون فراز و نشیب نیست و از همین رو باید مسئولان امر با برطرف این فراز و نشیب ها که به طور یقین مختص فولاد هرمزگان نیز نیست، به سرعت بخشی قطار توسعه این صنعت یاری نمایند.
کارشناسان مالی و متخصصان حوزه صنعت همیشه بر این موضوع تأکیددارند که فراوریات فولادی کشور هزینه تمام شده بسیاری از محصولات صنعتی را کاهش داده و به نوعی زمینه خودکفایی کشور را در این بخش فراهم نموده و از همین رو باید نگاه ویژه ای به این صنعت و برطرف چالش های آن داشت.
شماری از کارشناسان، نداشتن مناسبات با جهان، به نتیجه نرسیدن طرح جامع فولاد، تأمین سنگ آهن، حمایت کم، تصمیمات غیر کارشناسی و نداشتن افق روشن را ازجمله مسائل فراروی صنعت فولاد می دانند که به طور یقین صنعت فولاد هرمزگان نیز از آن مستثنا نیست.
راستا توسعه صنعت فولاد حکایت از آن دارد که نقش فولاد در تحقق جهش فراوری، نقشی مهم و قابل تأمل است و مسئولان حوزه صنعت و معدن باید نگاه ویژه ای به این بخش داشته باشند و در نظر بگیرند که رشد و توسعه هر چه بیشتر صنعت فولاد می تواند تسهیلگر جهش فراوری باشد.
منبع: همشهری آنلاین